Bulut Bilişim Nedir?

İlk Bulut bilişim fikri 1950’li yıllarda atılmış olsa bile Amazon, veri merkezlerini modernize ederek, bulut bilişim gelişmesinde kilit bir rol oynayan, Amazon S3’ü 2006 yılında hizmete sundu ve ilk gerçek bulut bilişimi hizmetini sağlamış oldu. 

Bulut teknolojisinin adı, sanal bir ortamdaki veriye uzaktan erişebilmekten gelmektedir. Firmalar verdikleri bulut hizmetler sayesinde, kullanıcıların dosyalarını ve uygulamalarını bu sunucularda saklamalarına ve bütün içeriklerine internet üzerinden erişebilmelerine olanak sağlarlar. Böylece kullanıcılar verilerine, sabit olmalarına gerek kalmadan, internet olan herhangi bir yerden erişebilir ve gerekli tüm işlemlerini yapabilirler. 

Özetle bulut teknolojisi; veri saklama, sunucu, yazılım ve ağ sistemi gibi hizmetleri, internet üzerinden kullanmayı ve bu servis ya da hizmetleri interneti olan herhangi bir cihazdan ve herhangi bir yerden yönetilmesini sağlamaktır. 

Bulut Bilişim Dağıtım Türleri Nelerdir? 

Genel, Özel ve Karma olmak üzere üç farklı bulut türü vardır. 

Genel Bulut (Public Cloud): Genel bulut hizmetleri, internette sunucu ve saklama alanı sağlamaktadır ve üçüncü parti şirketler tarafından yönetilmektedir. Burada yazılım, donanım gibi tüm kontroller bu şirketlerdedir. Kullanıcılar bir hesap ile buraya erişebilmektedir.  

En önemli avantajları; 

• Yazılım ve donanım satın almak gerektirmez ve kullandığın servisler kadarı ile ödeme yapılır.  

• Bakım servis sağlayıcı tarafından yapılır. 
• Arızaya karşı garanti sağlar. 
• İş gereksinimlerini karşılamak adına, ek servisler mevcuttur. 

Özel Bulut (Private Cloud): Özel bulutlar ise, özel bir ağ üzerinde yer almaktadır ve şirketin veri merkezinde barındırılmaktadır. Erişim güvenliği ve gizliliği yüksektir. Büyük şirketlerin tercih ettiği bu yapıda, donanım ve yazılımlar kurumun kendi yönetimindedir. 

Kurumlar için sağladığı avantajlar; 

• Farklı kuruluşlar tarafından erişim sağlanamayan özel ve güvenli ortam oluşturur. 
• Sıkı regülasyonlara uyum sağlar. 
• Sürekli değişen BT gereksinimlerine bağlı olarak altyapı dönüştürme esnekliği sağlar. 
• Güvenlik ve performanstan ödün vermeden ölçeklenebilirlik ve verimlilik sağlar. 

Karma Bulut (Hibrid Cloud): Adından da anlaşılacağı gibi hem Genel hem de Özel bulut hizmetinin karışımında elde edilir. Kurum içi alt yapısını veya özel bulutları genel bulutlarda birleştirilerek, her iki bulutunda avantajlarından yararlanılmasıdır. Örneğin düşük güvenlik ihtiyacı olan yüksek hacimli bir mail sunucuyu genel bulut üzerinde tercih ederken, finans konularındaki firma açısından kritik olan işlemlerde ise özel bulut tercih edilebilir. 

Bulut Bilişim Sistem Türleri Nelerdir? 

Üç çeşit bulut sistem türü vardır. Bunlar; Altyapı hizmeti, Platform hizmeti ve Yazılım hizmeti olarak adlandırılırlar. Bu sistem türler arasındaki farkları bilmemiz, hedeflerimize ulaşmamız adına kolaylık sağlayacaktır. 

Altyapı Hizmeti (IaaS): Bu hizmet türü bulut bilişim teknolojisinin en temel en esnek modelidir. Bu hizmet sayesinde sanal sunucu oluşturarak, bulut bilişim hizmeti verilir. Depolama, network ve sanallaştırma hizmetler sunan IaaS, kullanıcılara esnek altyapı sağlar. İhtiyaca göre, kaynak kullanımı azaltıp çoğaltılabilir. En önemli örnekleri arasında, Microsoft Azure, Amazon Web Services ve Google Compute Engine gelmektedir. 

Platform Hizmetleri (PaaS): PaaS, uygulama geliştirenlere, projeleri için internet üzerinden donanım ve yazılım araçları sağlayan hizmet modelidir. Uygulama geliştirme araçları, iş zekası hizmetleri, veri tabanı yönetimi, sistem yönetimi ve güvenliğe yönelik hizmetleri de kapsamaktadır. PaaS’ta depolama ve kurulum alanına ilaveten kullanıcıya bir bilişim platformu ve özgül çözüm yazılımları sunulur. Çoğunlukla belli sistemler için bulut çözümleri geliştiren, test eden ve kurduktan sonra üçüncü kişilere kullandıran kurumlar tarafından tercih edilir. Bu nedenle PaaS hizmet sağlayıcı, barındırmayla birlikte uygulama geliştiriciye yalıtılmış bir kurulum, test ortamı, işletim sistemi, bakım ve güncelleme desteği sağlar. 

Yazılım Hizmetleri (SaaS): SaaS, son kullanıcıya web tabanlı uygulamalar sunar. Hizmet sağlayıcı, tüm donanım ve yazılımı yöneterek, uygulamaların ve verilerin güvenliğinden sorumludur. Altyapı, yazılım ve tüm data SaaS hizmeti veren sağlayıcının veri merkezinde tutulur. SaaS, bir bulut hizmet sağlayıcısından kullandıkça satın alabileceğiniz bir sistemdir. 

Örneğin bir internet tabanlı bir e-posta hizmeti alıyorsanız, SaaS hizmeti kullanıyorsunuz demektir. Kurumsal kullanım için,  müşteri ilişkileri yönetimi (CRM), kurumsal kaynak planlama (ERP) vs gibi yazılımları kiralayabilirsiniz. Bu uygulamalara abone olabilir ya da seviyelerine göre ücretler ödeyebilirsiniz. SaaS’ın en önemli örnekleri arasında Micosoft Office 365’i verebiliriz. 

Bulut bilişim türleri hakkında, kendi yönetimimizde olan hizmetler ile, hizmet sağlayıcıların vermiş olduğu hizmetler arasındaki farkları aşağıdaki tabloda görebilirsiniz. 

Bulut Bilişim’in Getirdiği Avantajlar Nelerdir? 

1.  Veri merkezi kurulum, donanım ve yazılım satın alma ve tüm bunların işletilmesi konularında yatırım yapma maliyetlerini ortadan kaldırır. 
2.  Bilgi işlem kaynaklarına hızlı bir şekilde ulaşım, kurulum ve kullanımı çok kısa sürede gerçekleştirebilmesi, hız açısından avantaj sağlar. 
3.  Hizmetlerin üst düzey veri merkezleri ağlarında çalışması ve donanımların son sürümde kullanılması sayesinde, düşük ağ gecikmesi yaşanmaması açısından performans avantajı sağlar. 
4.  Verilerin hizmet sağlayıcı tarafından, bir veya daha fazla yedekli halde tutulması sayesinde, kurumunuz için kritik durumlarda veri kurtarma ve iş sürekliliği açısından önemli avantaj sağlar. 
5.  Hizmet sağlayıcıların kullanmış olduğu güçlü güvenlik ilkeleri, teknoloji ve yıl boyunca geçirdiği denetimler sayesinde, tüm verileriniz tehditlere karşı güvence altına alınır.  
6.  Platformda bulunan erişim özelliği ile, siz izin vermediğiniz sürece verilerinizin üçünü şahıslar tarafından görüntülenmesi mümkün değildir. 
7.  Bulut sistemlerinde bulunan özellik sayesinde, dosyaları bilgisayarınıza indirmeden okuyabilir veya istediğiniz şekilde düzenleyebilirsiniz. 
8.  İnternet bağlantısı olduğu sürece, bulut bilişim hizmeti sunan uygulamadaki verinize kesintisiz ulaşabilirsiniz. 

Sonuç 

Sonuç olarak bulut bilişim hizmetleri, uzun süredir sadece e-posta, depolama, hosting vb. hizmetler için kullanılsa da artık bulut bilişim sistemleri daha karmaşık hizmetler ile de hayatımızda yer almaktadır. Birçok kurum, ERP, CRM, ofis yazılımları, veri tabanı paylaşımı, hatta yüksek işlemci veya ekran kartı gücü ihtiyaçları olan yazılım ve oyunlar için bile bulut bilişim hizmeti kullanıyor.  

Bulut bilişim bize yatırımımızı kaybetme korkusu olmadan istediğimiz zaman vazgeçebileceğimiz bir esneklik sunması sebebiyle ve gerektiği kadarı ile kullanma konusunda büyük avantajlar sunuyor.